Kim jest audiolog i czym zajmuje się poradnia audiologiczna?
Audiologia to nauka o słuchu. Jako gałąź medycyny stanowi dział laryngologii (ściślej – otorynolaryngologii). Zajmuje się diagnostyką i terapią schorzeń narządu słuchu. Choć problemy ze słuchem dotyczą dużego odsetka populacji, nie każdy zdaje sobie sprawę, że audiologia to odrębna specjalność, a poradnia audiologiczna to najlepsze miejsce, by podjąć leczenie swoich dolegliwości.
Lekarz audiolog – co to za specjalista?
Pacjenci, którzy obserwują u siebie problemy ze słuchem lub symptomy chorób uszu, zwykle udają się do laryngologa. To specjalista, który zajmuje się schorzeniami w obrębie głowy i szyi. Jednak w przypadku dolegliwości związanych z narządem słuchu najczęściej kieruje on chorego do poradni lub kliniki audiologii i foniatrii. Jeśli więc pacjentowi zależy na szybkim podjęciu leczenia, może zgłosić się bezpośrednio do komercyjnej (do wizyty refundowanej potrzebne jest skierowanie, np. od lekarza rodzinnego) placówki o takim profilu.
Laryngologia to bardzo obszerna dziedzina, dlatego w miarę postępu medycyny zaistniała potrzeba wydzielenia z niej węższych specjalności. Warto wiedzieć, że wśród laryngologów można szukać lekarza specjalizującego się w diagnostyce i leczeniu konkretnego schorzenia. Lekarz audiolog jest laryngologiem ze specjalizacją w zakresie schorzeń narządu słuchu.
Kiedy zwrócić się do poradni audiologicznej?
Do poradni audiologicznej pacjent powinien zgłosić się wówczas, gdy zaobserwuje u siebie takie problemy, jak:
- pogorszenie słuchu (niezależnie od tego, czy dojdzie do niego nagle, np. na skutek urazu, czy w związku z fizjologicznymi procesami starzenia się),
- nadwrażliwość na bodźce akustyczne,
- długotrwałe uczucie zatkanych uszu,
- szumy uszne (chroniczne wrażenie, że słyszy się określony dźwięk, mimo braku obiektywnego bodźca),
- nawracające stany zapalne uszu.
Poradnię audiologiczną warto odwiedzić także w związku z chorobami, które mogą wpłynąć na stan narządu słuchu i jakość słyszenia, np. po przebytym zapaleniu opon mózgowych albo zapaleniu ucha środkowego.
Jakie badania wykonuje pracownia audiologiczna?
Podczas wizyty w poradni audiologicznej specjalista przeprowadza z pacjentem wywiad lekarski, po czym najczęściej dokonuje oględzin narządu słuchu pacjenta z wykorzystaniem takich narzędzi, jak otoskop czy fiberoskop. Ten pierwszy służy ocenie stanu ucha zewnętrznego i środkowego. Fiberoskop zaś pozwala przyjrzeć się trudniej dostępnym miejscom, np. nosogardłu. Obecnie każda nowoczesna pracownia audiologiczna wyposażona jest w zaawansowane urządzenia do badań wideoendoskopowych, podczas których lekarz audiolog może obserwować obraz interesujących go struktur na monitorze, co nie tylko ułatwia mu pracę, ale też zapewnia wyższy komfort pacjentowi.
Po wstępnej ocenie stanu narządu słuchu lekarz audiolog przystępuje do badania audiometrem, czyli jednym z urządzeń akustycznych służących do analizy i oceny działania narządu słuchu w odpowiedzi na bodźce akustyczne. Wśród badań audiometrycznych wyróżnić można takie, jak:
- audiometria tonalna i audiometria mowy – pozwalają na ocenę progów słyszenia,
- audiometria impedancyjna (tympanometria) – umożliwia ocenę sprawności przewodzenia dźwięku w uchu środkowym,
- badanie ABR – pozwala zaobserwować powstającą w odpowiedzi na bodźce słuchowe czynność bioelektryczną na odcinku od ucha wewnętrznego do pnia mózgu.
Wyżej wymienione badania pozwalają określić stopień niedosłuchu u pacjenta, a także znaleźć jego przyczynę. Dzięki nowoczesnym urządzeniom, z jakich korzysta pracownia audiologiczna, można precyzyjnie ustalić, na którym odcinku drogi słuchowej dochodzi do zaburzenia, co umożliwia wdrożenie adekwatnego leczenia.
Leczenie zaburzeń słuchu
Leczenie zaburzeń słuchu może – w zależności od przyczyn problemu – przybrać różne formy. W niektórych przypadkach oznacza farmakoterapię, w innych – rehabilitację słuchu lub/i dobór aparatu słuchowego. Pacjent poradni audiologicznej może też dostać skierowanie do kliniki audiologii i foniatrii. Często bowiem okazuje się, że dolegliwości związane z narządem słuchu można znieść za pomocą stosunkowo nieskomplikowanego zabiegu, np. plastyki błony bębenkowej.
